Aktualności
Laguny oczyszczalni ścieków w Tomaszowie Mazowieckim.
Wbrew pozorom takie silnie przekształcone i przemysłowe środowiska, są w naszym kraju niezwykle cenne dla ptaków wodno – błotnych. Na tle całej doliny Pilicy okazuje się, że są jednym z kilku głównych (jak nie najważniejszym obecnie) miejscem postoju migrujących ptaków siewkowych oraz lęgowych mew i rybitw.
Położone są na wschodnich krańcach Tomaszowa Mazowieckiego, na skraju doliny rzeki i bezpośrednio sąsiadują z obszarem Natura 2000 PLH Łąki Ciebłowickie. Z nasypów laguny roztacza się szeroka panorama na pobliską rzekę Pilicę i jej dolinę. Ich lokalizacja geograficzna to: 51.539289, 20.058575. Na laguny najlepiej trafić dojeżdżając ulicą Henrykowską, zatrzymać samochód zaraz za sortownią piasku przy szerokim rowie odwadniającym. Stamtąd w kierunku południowym jest zaledwie kilkadziesiąt metrów i już znajdujemy się na skraju błot i osadów. Należy pamiętać, że jest to teren miejskiej oczyszczalni ścieków i należy zwyczajowo ubiegać się o zgodę na jej wejście. Obszar nie jest ogrodzony. Jednym z głównych mankamentów obserwacji ptaków jest niezwykle uciążliwy fetor unoszący się zwłaszcza w północnej części lagun.
M-ŚTO od wielu już lat (od końca lat 90) prowadzi stały monitoring ptaków tego 20 ha terenu. Uzyskaliśmy już wiele cennych danych awifaunistycznych wskazujących na ogromne znaczenie tego terenu, gównie jako miejsce postoju siewkowców oraz lęgów śmieszki, mewy czarnogłowej i rybitwy rzecznej. Co roku gniazduje tu kilkaset par mewy śmieszki oraz kilkadziesiąt rybitwy. Wiosną oraz podczas migracji jesiennej (lipiec – październik) zatrzymują się tu licznie kszyki oraz łęczaki i brodźce piskliwe. Towarzyszą im bataliony, czajki, biegusy zmienne, sieweczki rzeczne, biegusy małe i malutkie, kwokacze, brodźce śniade, rycyki, siewnice. Rzadszymi gośćmi obserwowanymi na lagunach spośród tej grupy ptaków są: biegus płaskodzioby, biegus krzywodzioby, kamusznik, szlamnik, sieweczka obrożna, brodziec pławny. Ptaki te zatrzymują się na jednej z kwater lagun, druga zaś jest miejscem żerowania (i czasami lęgów) krzyżówek, płaskonosów, czernic, kokoszek. Zimą regularnie spotykane są tutaj świergotki łąkowe, siwerniaki, liczne stada krzyżówek, cyraneczek, pojedyncze samotniki, pliszka górska.
Jacek Tabor
